Kriptokoin.com – Türk Lirası ABD Doları karşısında Cuma günü % 4’ün üzerinde bir değer kaybı yaşadı. Bu kayıp  Ağustos’taki döviz krizinin ardından yaşanan en büyük kayıp. Bu gelişme aynı zamanda Washington’la olan ilişkilerin kötüye gitmesiyle, Türklerin daha fazla yabancı para satın aldıkları yönündeki endişeleri de artırmış durumda.

Ekonomiyi durgunluğa sokan 2018 krizi, Cuma günü Türkiye mali piyasalarında tekrar yankılandı, hisse senetleri Ocak ayından bu yana en düşük seviyelere geriledi.

Dövizdeki sıçrayışı engellemeye yönelik olarak, merkez bankası tarafından piyasadaki likiditeyi sıkılaştırmak amacıyla bir hafta vadeli repo ihalelerinin askıya alınması kararlaştırıldı. Türkiye’de ortalama fonlama maliyeti rekor bir sıçrama gördü.

TL, Ekim ayından bu yana en zayıf kapanışı yaptı. Perşembe günü, 5.4650 seviyelerinde olan kapanış fiyatı, önce 5.69 seviyesine, kısa bir süre içinde de 5.75 seviyelerine çıkarak işlem gördü

Türkiye’nin Dolar Cinsinden Tahvilleri de Düşüş Gösterdi

Rabobank’ta görev yapan forex stratejisti Piotr Matys, “Piyasa aslında geçtiğimiz yılın Ağustos ayında görüldüğü gibi, diplomatik gerginliğin oldukça fazla yükselebileceğinden endişe duyuyor” ifadelerine yer veriyor.

Maliye Bakanı Beral Albayrak yerel bir kanalda spekülatörlerin sosyal medyada ekonomideki durumdan bahsettiğini ifade ediyor ve bu durumun 2013’teki hükümet karşıtı protestolar sırasında olanlarla birebir benzerlik gösterdiğini söylüyor. Ancak konu ile ilgili olarak herhangi bir örnek veya isim vermiş de değil.

Geçtiğimiz yıl, Lira, Merkez Bankası’nın Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın düşük borçlanma maliyetleri için yaptığı çağrılar karşısında enflasyonu azaltma kabiliyetine bağlı olarak ortaya çıkan endişelerden kaynaklı Dolar karşısında yüzde 30 civarında bir düşüş yaşadı.

Ekonomiyi dördüncü çeyrekte durgunluğa sokan bu düşüş, Türkiye’de bulunan ABD’li bir papazın yargılanması üzerine Ankara ve Washington arasındaki gerginliklerle daha da şiddetlendi.

Vatandaşların Dolar Eğilimi

Krizden bu yana, vatandaşların ellerinde tuttukları döviz miktarı da yükselmiş durumda, hatta 15 Mart’ın içerisinde bulunduğu haftada rekor kırmış vaziyette. Bu durum Merkez Bankası verilerine göre yerel para birimine yönelik bir isteksizliğe de işaret ediyor.

Erdoğan’ın ABD Başkanı Donald Trump’ın 1967’de Suriye’den alınan  ihtilaflı Golan Tepeleri bölgesi üzerindeki İsrail egemenliğini tanıma hamlesine yönelik olarak yaptığı açıklama da Türk Lirasının Cuma günkü düşüşünün bir başka nedeni olarak görülüyor. Erdoğan Trump’ın açıklamalarının bölgeyi yeni bir krizin eşiğine getireceğini vurgulamıştı.

Erdoğan’ın yorumu, NATO müttefikleri arasındaki bağların kötüleşmesi ihtimalinden duyulan endişeyi daha da artırdı. Zira Türkiye Rus S-400 füze savunma sistemlerini satın alması nedeniyle zaten baskı altında.

Merkez bankasının repo ihaliesini ertelemesi, kısa bir süre satışları durdurmaya yardım etti. Yatırımcılar, hareketin ortalama fonlama maliyetini yüzde 24’ten en az 150 baz puan artıracağını ve bankanın para politikasını zamanından önce gevşetebileceği endişeleri karşısında kredibilitesini artırması gerektiğini ifade ediyor.

Değer Yitiren Türk Lirası

Değer kaybının diğer gelişmekte olan piyasalardaki düşüşe de eşlik etmesiyle birlikte, Dolar kuru Ağustos’ta 7,24 TL seviyelerine kadar yükselmişti. Kriz enflasyonu 15 yılın en yüksek seviyesine çıkarmış ve merkez bankasının da kilit faiz oranını bulunduğu yerden yüzde 24’e çıkarmasına neden olmuştu.

BIST İstanbul borsa endeksi BIST 100, bankacılık endeksinin % 6,6 oranında düşmesinin ardından Cuma günü % 3,5 düşüş gösterdi.

Bluebay Asset Management’ta gelişmekte olan piyasalar konusunda kıdemli bir stratejist Tim Ash, Lira satışının, vatandaşların döviz talebinden kaynaklandığını belirtiyor ve ekliyor:

“Türk yetkililerinin tek yönlü dolarlaşma eğilimini durdurmak için hızlı hareket etmesi gerekiyor. Eğer yerel halk kendi paralarına inanmıyorsa, neden yabancılar inansın? ”.

Tradeweb verilerine göre, Erdoğan’ın açıklamalarının ardından Türkiye’nin dolar cinsinden tahvilleri Ocak ayının ortasından bu yana en az 2 sentlik düşüş yaşadı. Türkiye’nin kamu borcuna bağlı sigortalama risk maliyeti de, Ocak ayının ortasından bu yana en yüksek seviyeye çıkmış durumda.